Als voorzitter van de Raad van Advies van Meesman Index Investments wil ik graag iets zeggen over indexbeleggen en het boek ‘De Schitterende Eenvoud van Indexbeleggen’ van Jacques Wintermans.
Omgekeerde wereld
Veel mensen hebben een merkwaardige houding ten opzichte van indexbeleggen. Ik denk dat dit deel is van een groter probleem. Ik kwam dit fenomeen tien jaar geleden al tegen toen ik begon in de financiële wereld. Het doet me denken aan Alice in Wonderland waarin alles andersom lijkt. Zo is het in de financiële industrie ook. Daar doen we niet aan vraag. We doen aan aanbod. Aan tafel bij grote financiële instellingen vroeg ik altijd: ‘Hebben jullie al een product ontwikkeld dat bedoeld is voor de klant?’ Het antwoord was dan steevast: ‘Daar zijn wij mee bezig’. Waar ik me ook altijd over verbaasd heb, is dat grote financiële instellingen geen business case hebben. Ik heb altijd begrepen dat je moet focussen. Dat je keuzes moet maken wat je wel en niet aanbiedt. Maar financiële instellingen hebben de neiging om alle financiële producten en diensten te willen verkopen. Op elk moment, aan iedereen en overal. Was dat niet de business case van Lehman Brothers? En van ABN Amro? Dat is het omgekeerde van wat gebruikelijk is in de commerciële wereld. Een ander aardig onderwerp is beloningen. Ik heb nog geleerd dat het voornaamste doel van ondernemingen was de continuïteit te waarborgen. Daar moest je de beloning van zowel aandeelhouders als bestuurders op richten. En niet op de korte termijn. Ook dat is in de financiële industrie heel anders in de praktijk gebracht. Overigens vind ik niet dat het Nederlandse bonusstelsel ook maar iets heeft bijgedragen aan de financiële crisis. Niettemin waren er in de wereld wel degelijk beloningsstructuren die niet op continuïteit gericht waren. Die hebben het probleem niet veroorzaakt maar wel aangejaagd. Maar het gaat mij vandaag om de inverse benadering. Overal is transparantie de norm. Echter, in de financiële industrie wordt intransparantie beloond. Het heeft lang geduurd voordat ik iemand vond die me kon uitleggen hoe CDO’s in elkaar zaten. Gewoon hoe ze technisch werkten. Uiteindelijk vond ik iemand buiten de financiële sector die het mij kon uitleggen. Het is toch raar dat je zo’n enorme industrie bouwt op producten waarvan de mensen zelf je niet kunnen vertellen hoe ze in elkaar zitten. Dat is toch bijzonder. Er is in de financiële bedrijfstak dus nog veel te doen. Wat mij zorgen baart, is dat ik ondanks alle recente ophef geen andere oriëntatie zie ontstaan. Ik heb de indruk dat iedereen denkt dat het wel meevalt. ‘Het waait wel over, dus laten we zo weinig mogelijk veranderen’. Dat is toch een beetje de sfeer.
Omgekeerde bewijslast
Bij het beleggen is het niet anders. Ook daar is sprake van een inverse verhouding. Wij hebben ons allemaal wijs laten maken dat actief beleggen normaal is. Terwijl het aloude Nederlandse spreekwoord ‘Slapende rijk worden’ toch echt nog opgaat. Mensen die rijk waren deden niets. Die bleven van hun beleggingen af. Deze mensen werden in de geschiedenisboekjes ernstig veroordeeld om hun renteniersmentaliteit’. Maar ze bleven wel rijk. Ik zou het er wel voor over gehad hebben daarom veroordeeld te worden. Het is raar dat we allemaal zijn gaan geloven in actief beleggen en dat de bewijslast nu ligt bij degenen die indexbeleggen aanprijzen. Het zou toch echt andersom moeten zijn. Indexbeleggen zou de norm moeten zijn en actieve beleggers zouden moeten bewijzen dat de hogere kosten die zij vragen de moeite waard zijn.
Te mooi om waar te zijn?
Voordat ik voorzitter werd van de Raad van Advies van Meesman Index Investments heb ik me natuurlijk in de materie verdiept en goed gekeken of indexbeleggen niet te mooi is om waar te zijn. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is het meestal ook te mooi om waar te zijn. Geldt dit ook voor indexbeleggen? Nee. Want aan indexbeleggen zitten ook nadelen. Zo heb je er op de korte termijn niks aan. En er zijn geen onverwachte voordelen. Dat is jammer. Maar dat sterkt mij wel in het vertrouwen erin. Natuurlijk zijn er ook voordelen. Indexbeleggen is goedkoop en eenvoudig. En de rendementen zijn doorgaans hoger dan bij actief beleggen. Dankzij de lagere kosten. Iedere keer weer valt me op dat een klein verschil in kosten op lange termijn een groot verschil in opbrengst betekent. Dat komt door het rente op rente effect. Een verschil in kosten van 1 of 1½ procent leidt na zo’n dertig tot veertig jaar tot een verschil in opbrengst van ongeveer vijftig procent. Anders gezegd, bijna de helft van uw opbrengst gaat op aan kosten. Dat is toch echt een heleboel.
De Schitterende Eenvoud van Indexbeleggen
Gelukkig is er nu een boek waarin alles op een eenvoudige en begrijpelijke manier wordt uitgelegd. De Schitterende Eenvoud van Indexbeleggen is een glashelder boek dat iedereen zou moeten lezen.
Uit onderzoek van de AFM bleek dat er 4 soorten particuliere beleggers zijn:
Omgekeerde wereld
Veel mensen hebben een merkwaardige houding ten opzichte van indexbeleggen. Ik denk dat dit deel is van een groter probleem. Ik kwam dit fenomeen tien jaar geleden al tegen toen ik begon in de financiële wereld. Het doet me denken aan Alice in Wonderland waarin alles andersom lijkt. Zo is het in de financiële industrie ook. Daar doen we niet aan vraag. We doen aan aanbod. Aan tafel bij grote financiële instellingen vroeg ik altijd: ‘Hebben jullie al een product ontwikkeld dat bedoeld is voor de klant?’ Het antwoord was dan steevast: ‘Daar zijn wij mee bezig’. Waar ik me ook altijd over verbaasd heb, is dat grote financiële instellingen geen business case hebben. Ik heb altijd begrepen dat je moet focussen. Dat je keuzes moet maken wat je wel en niet aanbiedt. Maar financiële instellingen hebben de neiging om alle financiële producten en diensten te willen verkopen. Op elk moment, aan iedereen en overal. Was dat niet de business case van Lehman Brothers? En van ABN Amro? Dat is het omgekeerde van wat gebruikelijk is in de commerciële wereld. Een ander aardig onderwerp is beloningen. Ik heb nog geleerd dat het voornaamste doel van ondernemingen was de continuïteit te waarborgen. Daar moest je de beloning van zowel aandeelhouders als bestuurders op richten. En niet op de korte termijn. Ook dat is in de financiële industrie heel anders in de praktijk gebracht. Overigens vind ik niet dat het Nederlandse bonusstelsel ook maar iets heeft bijgedragen aan de financiële crisis. Niettemin waren er in de wereld wel degelijk beloningsstructuren die niet op continuïteit gericht waren. Die hebben het probleem niet veroorzaakt maar wel aangejaagd. Maar het gaat mij vandaag om de inverse benadering. Overal is transparantie de norm. Echter, in de financiële industrie wordt intransparantie beloond. Het heeft lang geduurd voordat ik iemand vond die me kon uitleggen hoe CDO’s in elkaar zaten. Gewoon hoe ze technisch werkten. Uiteindelijk vond ik iemand buiten de financiële sector die het mij kon uitleggen. Het is toch raar dat je zo’n enorme industrie bouwt op producten waarvan de mensen zelf je niet kunnen vertellen hoe ze in elkaar zitten. Dat is toch bijzonder. Er is in de financiële bedrijfstak dus nog veel te doen. Wat mij zorgen baart, is dat ik ondanks alle recente ophef geen andere oriëntatie zie ontstaan. Ik heb de indruk dat iedereen denkt dat het wel meevalt. ‘Het waait wel over, dus laten we zo weinig mogelijk veranderen’. Dat is toch een beetje de sfeer.
Omgekeerde bewijslast
Bij het beleggen is het niet anders. Ook daar is sprake van een inverse verhouding. Wij hebben ons allemaal wijs laten maken dat actief beleggen normaal is. Terwijl het aloude Nederlandse spreekwoord ‘Slapende rijk worden’ toch echt nog opgaat. Mensen die rijk waren deden niets. Die bleven van hun beleggingen af. Deze mensen werden in de geschiedenisboekjes ernstig veroordeeld om hun renteniersmentaliteit’. Maar ze bleven wel rijk. Ik zou het er wel voor over gehad hebben daarom veroordeeld te worden. Het is raar dat we allemaal zijn gaan geloven in actief beleggen en dat de bewijslast nu ligt bij degenen die indexbeleggen aanprijzen. Het zou toch echt andersom moeten zijn. Indexbeleggen zou de norm moeten zijn en actieve beleggers zouden moeten bewijzen dat de hogere kosten die zij vragen de moeite waard zijn.
Te mooi om waar te zijn?
Voordat ik voorzitter werd van de Raad van Advies van Meesman Index Investments heb ik me natuurlijk in de materie verdiept en goed gekeken of indexbeleggen niet te mooi is om waar te zijn. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is het meestal ook te mooi om waar te zijn. Geldt dit ook voor indexbeleggen? Nee. Want aan indexbeleggen zitten ook nadelen. Zo heb je er op de korte termijn niks aan. En er zijn geen onverwachte voordelen. Dat is jammer. Maar dat sterkt mij wel in het vertrouwen erin. Natuurlijk zijn er ook voordelen. Indexbeleggen is goedkoop en eenvoudig. En de rendementen zijn doorgaans hoger dan bij actief beleggen. Dankzij de lagere kosten. Iedere keer weer valt me op dat een klein verschil in kosten op lange termijn een groot verschil in opbrengst betekent. Dat komt door het rente op rente effect. Een verschil in kosten van 1 of 1½ procent leidt na zo’n dertig tot veertig jaar tot een verschil in opbrengst van ongeveer vijftig procent. Anders gezegd, bijna de helft van uw opbrengst gaat op aan kosten. Dat is toch echt een heleboel.
De Schitterende Eenvoud van Indexbeleggen
Gelukkig is er nu een boek waarin alles op een eenvoudige en begrijpelijke manier wordt uitgelegd. De Schitterende Eenvoud van Indexbeleggen is een glashelder boek dat iedereen zou moeten lezen.
Uit onderzoek van de AFM bleek dat er 4 soorten particuliere beleggers zijn:
- De cockpit jockeys, die alles zelf willen doen. Zij behalen bijzonder slechte beleggingsresultaten.
- De adviesgevoeligen, die gevoelig zijn voor advies van anderen. Of het nou deskundigen zijn of de buurman. Hun resultaat was nog slechter.
- De mensen die alles secuur uitzoeken. Als ze dat gedaan hebben, gaan ze er verstandig mee om en veranderen niet te veel. Ze halen de beste beleggingsresultaten.
- De luien. Daar rekening ik mijzelf toe. Die doen het bijna even goed als beleggers die zorgvuldig te werk gaan. Dat scheelde echt maar heel erg weinig.
Dit boek is voor die laatste groep beleggers. Het is voor luie mensen die denken dat ze dom zijn, maar die niet zo dom zijn dat ze denken – dat heb je vaak met domme mensen – dat ze alles weten. Ik geef toe. Er zijn misschien niet zoveel van die mensen in Nederland. Niettemin hoop ik dat dit boek menige herdruk zal mogen beleven. Succes ermee Jacques. Ik vond het zeer de moeite waard.